Jak założyć miodosytnie w swoim gospodarstwie? Produkcja miodu pitnego na małą skalę.

Gdzieś z tyłu głowy każdego z nas, tli się pomysł na założenie własnej miodosytni, w której tworzymy własne miody pitne według własnych receptur. Oczyma wyobraźni widzimy ogromne zbiorniki fermentacyjne oraz pomieszczenia do leżakowania naszych wyrobów. Jednak żar gaśnie na myśl o tym ile będzie to kosztować. Ponadto  formalności związane z produkcją alkoholu wydają się nie do przebycia. Ale czy na pewno? Wiele małych gospodarstw rolnych decyduje się na produkcję cydru lub wina na małą skalę. Czy zatem będąc rolnikiem i mając pasiekę możemy założyć miodosytnie i sprzedawać na miejscu swoje w wyroby? No i przede wszystkim czy to się opłaca? Na samym początku postaram się oszacować jaki jest mniej więcej koszt takiego przedsięwzięcia. W drugiej części tego postu omówię jakie dokumenty są nam potrzebne by założyć własną miodosytnie.

Może zainteresuje Cię również ta seria:
Część 1 – Sprzęt: Garnki, garnuszki, kociołki i kotły
Część 2 – Pojemniki fermentacyjne i akcesoria dodatkowe
Część 3 – Wężyki, cukromierze i inne akcesoria
Część 4 – Butelkowanie miodu pitnego krok po kroku, przygotowanie butelek, higiena w domowej miodosytni
Część 5 – Pierwszy miód pitny jak się przygotować
Część 6 – Miód jako składnik miodu pitnego
Część 7 – Woda i jej znaczenie w domowym miodosytnictwie

                Rynek miodów pitnych ciągle się rozwija. W 2013 roku stanowił on 0,5% trunków spożywanych przez Polaków. W latach 2008 – 2013 produkcja miodów pitnych w Polsce zwiększyła się z około 760 tys. do około 1,4 mln litrów rocznie. Polska jest też największym producentem miodów pitnych wytwarzanych metodami tradycyjnymi. Brak jednak aktualnych danych na zainteresowanie miodem pitny przez konsumentów. Pomimo tego nowe miodosytnie powstają w naszym kraju co może świadczyć o zainteresowaniu tym produktem. Drugim powodem jest spadek zainteresowania przez konsumentów mocnymi alkoholami. Stad też panika lobby spirytusowego związana z coraz to większym zainteresowaniem przez  Polaków piwem.

Koszt założenia miodosytni – sprzęt

Elektryczny kocioł warzelny

Niezbędnym sprzętem potrzebnym do przygotowania brzeczki miodowej jest kocioł warzelny. Niby każdy uważa, że najlepszym miodem pitnym jest ten niesycony, jednak uwierzcie mi przyda się wam. Nawet niesycony miód łatwiej będzie wam rozpuścić w nieco cieplejszej wodzie.

Na rynku mamy szeroki wybór kotłów warzelnych, jednak ja przy zakładaniu miodosytni wybrałbym kocioł o pojemności roboczej 350 litrów. Kocioł elektryczny wyposażony jest w płaszcz wodny. Wybrałbym taki ze względu na wielkość oraz cenę, która wacha się w okolicy 20 000 zł. Oczywiście większy kocioł byłby lepszy, ale wymagałby on większej mocy. Dlatego należy się zorientować czy  twoja instalacja elektryczna uciągnie takie obciążenie.

Jeśli mamy tank fermentacyjny o objętości 1200 litrów to aby go wypełnić odpowiednią ilością brzeczki musielibyśmy przygotować brzeczkę na trzy razy lub przygotować gęstszą brzeczkę. Pierwsza metoda zabiera całkiem sporo czasu zwłaszcza jeśli chcemy sycić miód. Zagotowanie trzy raz 350  litrów zajmuje sporo czasu, schłodzenie takiej ilości brzeczki również nie jest proste. Drugi sposób wydaje się prostszy i lepszy. Przygotowujemy  gęstą brzeczkę i przelewamy ją  fermentora. Następnie uzupełniamy ją wodą z wodociągu. Im zimniejsza tym lepiej gdyż szybko uda się nam schłodzić brzeczkę. Ważne by strumień wody jak najbardziej chlapał w fermentorze i pozwolił najlepiej napowietrzyć brzeczkę. Wadą takiej metody jest reakcja Meliarda, która będzie zachodzić w gotowanej brzeczce.

Fermentor 1000 – 1200 litrów

W przypadku kotła warzelnego na upartego można było by się uprzeć i poradzić sobie bez niego, jednak bez fermentora miodosytnia nie ma najmniejszego sensu. Bo to właśnie w tanku fermentacyjnym powstaje nasz trunek. Najtańszy fermentor z stali nierdzewnej o pojemności 1100 litrów to koszt 4 500 zł, natomiast fermentor 1100 litrów z przyłączem chłodzącym to koszt 11 500 zł.

Zdecydowanie wybrałbym druga opcję, gdyż kontrola temperatury podczas fermentacji miodu pitnego to bardzo ważna sprawa. Decydując się na fermentor z płaszczem chłodzącym na glikol musimy zakupić również stacja chłodniczą na glikol do chłodzenia zbiorników fermentacyjnych. Niestety to urządzenie nie należy do tanich i kosztuje około 25 000 zł. Być może to sporo i można się bez tego obejść robiąc miód pitny jesienią, jednak przyda się do schłodzenia brzeczki. Ważne by jak najszybciej dodać drożdże do schłodzonej brzeczki, np. przykład 18 stopni. W temperaturze poniżej 40 zaczynają namnażać się mikroorganizmy. Zadane szybko drożdże zdążą zdominować środowisko i nie pozwolą się rozwinąć nie pożądanej mikroflorze. Możemy zadać drożdże w temperaturze 25 stopni, ale nie jest to zbyt dobry pomysł. O tym będzie w przyszłości.

Pojemniki do cichej fermentacji

Pojemniki z stali nierdzewnej na cichą fermentacje o pojemności 500 litrów kosztują do 2000 złoty. W takim wypadku były by nam potrzebne dwa lub cztery takie pojemniki. Możemy również zakupić kolejny zbiornik taki sam jak główny fermentor tyle, bez płaszcza wodnego.  Wyposażony musi być w odpowiednie krany.

Rozlew miodu pitnego

Do rozlewu miodu pitnego będzie nam niezbędna nalewarka do wina. Na różnych filmach z winnic widzieliście na pewno linie rozlewnicze. Potężne maszyny rozlewające wino do butelek, od razu je dezynfekując, rozlewając i korkując. Rozlewnie takie maja dużą wydajność i obsługują winnice, które produkują ogromne ilości wina czy miodu pitnego. My jesteśmy mali więc nie potrzebujemy tak skomplikowanego urządzenia. Wystarczy nam nalewaka grawitacyjna do wina. Na rynku jest wiele nalewarek o różnej pojemności i cenie. Ja wybrałbym nalewarkę o pojemności 55 litrów, jej szacowana wydajność to 500 butelek na godzinę. Cena takiej nalewarki to około 7 300 złoty.

Korkowanie

Korkownica pneumatyczna była by najfajniejsza, ale to znowu koszty. Przy tej produkcji która mamy na celu wystarczy nam zwykła korkownica stołowa, którą można przykręcić do podłogi czy stołu. To niepozorne narzędzie jest bardzo proste w obsłudze i niesamowicie wydajne. O korkowaniu i butelkowaniu amatorsko pisałem już wcześniej. Koszt takiej korkownicy 200 zł. Zerknij do Części 4 mojego poradnika – Butelkowanie miodu pitnego krok po kroku, przygotowanie butelek, higiena w domowej miodosytni

Pompa

Przelewanie brzeczki czy już gotowego miodu pitnego z jednego zbiornika do drugiego nie obejdzie się bez pomy . Pompę o przepustowości 25 hl/h możemy zakupić za 5000 zł.

Przydatnym urządzeniem jest Filtr płytowy do wina wraz z pompą. Jeśli nie mamy czasu na długie leżakowanie i czekanie na to aż miód pitny nam się sklaruje odpowiednio, lub z jakiegoś powodu nie chce się klarować nawet po długim leżakowaniu w bardzo niskiej temperaturze, taki filtr może być rozwiązaniem. Cena 2200 zł

Laboratorium

Musimy również wyposażyć laboratorium. Wycenić nie jest już tak łatwo gdyż, ceny sprzętu laboratoryjnego miejscami są poukrywane. Podstawowe urządzenie jakie będzie nam potrzebne to na pewno refraktorem, areometr do mierzenia poziomu cukru oraz phametr. Cenę urządzeń do destylacji i odczynniki trzeba będzie ustalić samemu.

Miodosytnia – budynek

Nie jestem w stanie wycenić takiego przedsięwzięcia. Wszystko zależy głównie od tego czy chcemy wybudować nowy budynek, co przy produkcji na mała skalę jest trochę bezsensu. Zaadoptowanie budynku gospodarczego, lub wybudowanie rozlewni do miodu z magazynami i miodosytnią wydaje się lepszym rozwiązaniem. Zwłaszcza, że na takie działanie możemy postarać się o dotację unijną.

Podsumowując

Wymieniliśmy sobie  wszystkie sprzęt jakie powinny znaleźć się w naszej miodosytni. Podsumowując, budżet potrzebny na sprzęt to 72 000 brutto. Kwota nie jest jakaś powalająca, a przecież inwestujemy w naszą pasiekę. Kiedy odliczymy jeszcze podatek osiągniemy kwotę 55 440 złoty. Doliczając jeszcze drobne sprzęty i wspomniane odczynniki można szacować z zawyżeniem iż może nas to kosztować o jakieś 10 000 złoty więcej.  Proszę pamiętać, że moje wyliczenia są czysto szacunkowe, przeglądałem kilka stron internetowych z sprzętem i starałem się uśrednić tę cenę. Na ostateczne koszty może wpłynąć wiele innych zmiennych.

• Browar Zipfer – Keller bier
• Browar Wawrzyniec – Amora Preta Single Hop Session Hazy Ipa
• Schladminger– Marzen
• Perlenbacher – Pils
• Browar Wawrzyniec – Vic Secret Single Hop Session IPA

Dokumenty i pozwolenia

                Jeśli ty jako pszczelarz zdecydujesz się na produkcję miodów pitnych z miodu pochodzącego z własnej pasieki, to możesz przeznaczyć na ten cel maksymalnie 500 litrów miodu na rok jednocześnie twoja produkcja nie może przekroczyć 2000 litrów gotowego trunku. Sprzęt niezbędny do takiej produkcji opisałem powyżej i przy intensywnej produkcji miodu pitnego z tym sprzętem uda nam się wytworzyć 2000 litrów. Jednak jak znam życie, jeśli zrobimy chociaż 1000 litrów na rok to będzie dobrze.

                Do produkcji miodu pitnego z własnej pasieki konieczne jest prowadzenie pasieki spełniającej wymagania określone dla produkcji miodu w ramach działów specjalnych produkcji rolnej. Mowa o nich jest w artykule 2 ustęp 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych. (Dz. U. z 2018 r. poz. 1509, z późn. zm.)

                W celu założenia działalności należy wykonać następujące kroki. Należy wybrać formę prawną działalności gospodarczej oraz wybrać formę opodatkowania firmy. Następnie należy wybrać kod PKD (np. 1103Z – Produkcja cydru i pozostałych winowocowych). Kolejnym krokiem jest wybór biura rachunkowego. Należy zarejestrować firmę wypełniając wniosek CEIDG-1. Ostatnimi krokami jest założenie konta bankowego oraz wyrobienie pieczątki firmowej.

                Podczas zakładania działalności po raz pierwszy warto skorzystać z pomocy firm księgowych, które znajdują się w pobliżu zakładanego przedsiębiorstwa.

                W celu uzyskania numeru identyfikacyjnego w ewidencji producentów należy złożyć wniosek do kierownika biura powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Wzór takiego wniosku można znaleźć na stronie www.arimr.gov.pl. Wniosek o wpis do ewidencji można zgłosić osobiście, wysłać pocztą lub nadać faksem.

                Kolejnym etapem jest wpis do rejestru przedsiębiorstw wykonujących działalność w zakresie produkcji lub rozlewu wyrobów winiarskich. Podstawą do takiego wpisu jest ustawa o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich, obrocie tymi wyrobami i organizacji rynku wina z dnia 12 maja 2011 roku.

                Prowadzeniem rejestru zajmuje się Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, a koszt wpisu do rejestru wynosi 616 złoty.

                Przy prowadzeniu miodosytni, w której wykorzystuje miód z własnej pasieki nie można wykorzystać więcej niż  500 litrów miodu rocznie. Przy takiej ilości możemy wyprodukować w ciągu roku 2000 litrów czwórniaka, 1500 litrów trójniaka, 1000 litrów dwójniaka lub 833 litry półtoraka. Można podzielić wyrób miodu pitnego w ciągu roku w inny sposób, jednak nie można przekroczyć ustalonego limitu.

                Przedsiębiorca, aby otworzyć miodosytnię musi spełnić następujące warunki:

1. Musi posiadać tytuł prawny do obiektów budowlanych, w których ma być wykonywana ta działalność
2. Nie może być karany za przestępstwo przeciwko mieniu lub wiarygodności dokumentów
3. Nie zalega z należnościami wobec Skarbu Państwa oraz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

Przedsiębiorca, który w danym roku kalendarzowym produkuje miód pitny markowy mieszcząc się w przedstawionych wcześniej limitach ma obowiązek:

1. Opracować w formie pisemnej i wdrażać system kontroli wewnętrznej wyrobu lub rozlewu wyrobów winiarskich, obejmujący w szczególności określenie:
   1. częstotliwości i sposobu pobierania próbek do badań jakości tych wyrobów,
   1. metod przeprowadzania badań jakości, o których mowa w lit. a,
   1. sposobu postępowania z wyrobami winiarskimi niespełniającymi wymagań w zakresie jakości;
2. Zabezpieczyć i usuwać odpady powstające podczas wyrobu wyrobów winiarskich;
3. Wyznaczyć osobę odpowiedzialną za kontrolę jakości wyrobów winiarskich

Wniosek o wpis do rejestry powinien zawierać:

1. Imię i nazwisko, miejsce zamieszkania i adres albo firmę, siedzibę i adres przedsiębiorcy;
2. Numer:
   1. w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym albo ewidencji działalności gospodarczej, o ile przedsiębiorca taki numer posiada,
   1. identyfikacji podatkowej (NIP),
   1. identyfikacyjny krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej (REGON), o ile przedsiębiorca taki numer posiada;
3. Określenie rodzaju działalności gospodarczej, która będzie wykonywana;
4. Wskazanie miejsca lub miejsc wykonywania działalności gospodarczej;
5. Oświadczenie, że przedsiębiorca w dniu złożenia wniosku:
6. nie był karany za przestępstwo przeciwko mieniu lub wiarygodności dokumentów.
7. nie zalega z należnościami wobec Skarbu Państwa oraz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.
8. posiada tytuł prawny do obiektów budowlanych, w których jest prowadzony wyrób wina owocowego markowego, cydru, perry lub miodu pitnego markowego,
9. prowadzi pasiekę – w przypadku wyrobu miodu pitnego markowego

Podczas weryfikacji wniosków Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi bada, czy nie zachodzą przypadki, w których odmawia się wpisu przedsiębiorcy do rejestru. Tak będzie jeśli:

1. Wydano prawomocne orzeczenie zakazujące przedsiębiorcy wykonywania działalności gospodarczej objętej wpisem;
2. Przedsiębiorcę wykreślono z rejestru tej działalności regulowanej w wyniku wydania przez organ prowadzący rejestr decyzji o zakazie wykonywania przez przedsiębiorcę działalności objętej wpisem w okresie 3 lat poprzedzających złożenie wniosku;
3. W przypadkach określonych w odrębnych przepisach

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przechodzi do weryfikacji formalnej wniosku, jeżeli nie istnieją wcześniej wskazane przesłanki. Jeśli zaś wniosek o wpis do rejestru oraz jego załączniki nie spełniają wszystkich formalnych wymogów to ministerstwo wzywa do usunięcia braków formalnych. W przypadku, gdy przedsiębiorca nie uzupełni braków w wyznaczonym terminie to wniosek pozostawia się bez rozpoznania. Jeśli zaś wniosek spełnia wszystkie wymogi lub ewentualne braki zostały uzupełnione  to nie ma żadnych przeszkód przed wpisem do rejestru.

Wpisu do rejestru przedsiębiorców wykonujących działalność w zakresie wyrobów lub rozlewu wyrobów winiarskich  dokonuje się w terminie 7 dni od wpływu kompletnego wniosku do rejestru albo od dnia uzupełnienia braków formalnych.

Po spełnieniu wszystkich tych wymogów można rozpocząć  pracę w własnej miodosytni, która jest częścią pasieki. Pamiętajcie jednak, że na sprzedaż miodu pitnego w wlanym zakresie wymagana jest koncesja na sprzedaż alkoholu. Moim marzeniem jest posiadanie własnej miodosytni i w tym momencie skupiam swoją uwagę na tym przedsięwzięciu.

Źródła:

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 12 maja 2011 r. o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich, obrocie tymi wyrobami i organizacji rynku wina (Dz.U. 2011 Nr 120 poz. 690)

Ceny sprzętu pochodzą z różnych stron internetowych

Jeśli podobał Ci się ten post polajkuj i obserwuj mój fanpage na Facebook. W ten sposób możesz wyrazić uznanie dla mojej pracy i bardziej mnie zmotywować. Tutaj masz link do profilu. Znajdziesz również widżet po prawej stronie ekranu na komputerze. Kiedy staniesz się obserwatorem na moim profilu to będziesz również informowany na bieżąco o kolejnych postach. 

Mam również Instagram – klik tutaj 

Możesz również uczestniczyć w tworzeniu tego bloga i wesprzeć jego utrzymanie. Dlaczego warto możesz przeczytać tutaj. Wsparcia możesz udzielić dowolną kwotą poprzez zorganizowana Zrzutkę „klik” lub zostać mecenasem na Patronite „klik„. Za wsparcie oferuje dedykowane posty, posty sponsorowane na wybrany przez sponsora temat, testowanie gotowych zestawów surowców oraz testowanie autorskich receptur.